راهنمای خرید گیتار الکترونیک؛ سلطان همیشه خاص سبک‌های راک و جاز

گیتار تنها سازی است که در اکثر سبک‌های موسیقیایی تاریخ جای داشته و یا به نحوی می‌توان آن را در بدنه آثار جای داد. اما اگر بخواهیم سبک‌های مختلف گیتار و گیتار نوازی را مقایسه کنیم پیدایش گیتار الکترونیک بزرگ‌ترین تحولی است که از آن به عنوان سلطان همیشه خاص سبک‌های محبوب جاز، راک و هیپ هاپ یاد می‌شود.

اما گیتار برقی یا الکترونیک واقعا استحقاق القابی که بدان نسبت می‌دهند را دارد. نوایی که از گیتار برقی می‌شنویم با صدایی که از دل توپر گیتارهای کلاسیک بر می‌آید زمین تا آسمان فرق دارد. علت آن هم تفاوت سازوکار این نوع گیتار است که به صورت غیرمستقیم، زخمه‌ای و از طریق ارتعاشات تقویت شده سیم صدا تولید می‌کند.

اگر فکر می‌کنید ساز خاصی روح شما را نوازش می‌دهد و آن ساز گیتار الکترونیک است، تا یادگیری آن فاصله زیادی ندارید. اولین گام مطالعه راهنمای خرید گیتار الکترونیک است که امروز در راهنمای خرید به‌نظر می‌خوانید. بعد از این مطلب با انواع گیتار الکترونیک و فاکتورهایی که در خرید باید در نظر بگیرید آشنا خواهید شد.

مقدمه‌ای بر گیتار برقی و کاربرد آن

شاید گیتار الکترونیک به اندازه گیتار کلاسیک یا آکوستیک در بازار محبوب نباشد؛ اما اگر بخواهید تاریخچه این ساز و آثار فاخری که از زمان پیدایش آن به وجود آمدند را مرور کنید قطعا وقت کم می‌آورید!

گیتار الکترونیک چیزی جز یک بدنه چوبی و شش سیم متالیک نیست و شباهت ظاهری زیادی با سایر گیتارها دارد. اما از جهت عملکرد همه چیز در این ساز فرق دارد. در واقع این گیتار به یک آمپلی فایر مجهز شده تا ارتعاش سیم‌هایی که نوازنده مرتعش می‌کند را تقویت کند. ضمن این که از دیدگاه حرفه‌ای این ساز به عنوان گیتار برقی یا الکتریک شناخته شده؛ اما مشابه با سایر غلط‌های مصطلحی که در فارسی رایج شده‌اند با نام گیتار الکترونیک هم شناخته می‌شود.

تفاوت دیگری که در این گیتار وجود دارد نحوه نواختن آن است. برای گیتار برقی شما به یک قطعه کوچک نیاز دارید تا با به اصطلاح زخم کردن سیم‌ها صداهای مختلف تولید کنید. صدایی که از طریق گیتار برقی تولید می‌شود نوایی مکمل در تولید سبک‌های متنوع هیپ هاپ، بلوز، جاز و پاپ بوده است.

انواع گیتار الکترونیک بر اساس تعداد سیم‌ها

گیتار‌های برقی نقش‌های تحولی عمیقی در شکل گیری فرهنگ موسیقی غربی داشتند. هم اکنون این ساز وارد موسیقی شرقی هم شده و بسیاری از موزیک‌ها در سبک راک با گیتار الکترونیک تولید و منتشر می‌شوند.

اگر قرار باشد بدنه و عمق صدا را معیار طبقه بندی گیتار برقی قرار دهیم سه نوع گیتار الکترونیک در بازار وجود دارد: گیتار الکترونیک عادی، گیتار الکترونیک بیس و گیتارهای نیمه آکوستیک.

گیتار بیس؛ سازی عامه پسند با بدنه بزرگ‌تر

گیتار بیس یکی از سازهای پرطرفدار است که صدای آن را در بسیاری از موزیک‌های راک و جاز شنیده‌اید. سازی که سیم‌های متالیک کم‌تری دارد اما طول و حجم بدنه آن بیش‌تر است.

گیتار بیس یک ساز مبتدی نیست و در مراحل اولیه نوازندگی استفاده از آن را توصیه نمی‌کنیم؛ اما زمانی که به یک موزیسین حرفه‌ای تبدیل شوید حتما باید یک بار تک نوازی و اجرای نت‌های یکتا را با این ساز تمرین کنید.

شروع نوازندگی با گیتار برقی عادی

گیتارهای الکترونیک عادی ساختار استاندارد گیتارهای برقی هستند که معمولا برای شروع یادگیری استفاده می‌شوند. از این گیتار تقریبا در تمام سبک‌های موسیقیایی پاپ و کانتری تا راک اند رول و جاز و بلوز استفاده می‌شود. این ساز از نظر ساختاری باریک‌تر بوده و 6 سیم متالیک دارد.

انواع ساز الکترونیک بر اساس بدنه

رایج‌ترین طبقه بندی موجود برای انواع گیتار برقی نه بر اساس عمق صدا، بلکه بر حسب نوع بدنه و طراحی آن است:

گیتار الکترونیک با بدنه توخالی

بدنه گیتارهای برقی توخالی گویای تمام ویژگی‌هایی است که با شنیدن صدای تولید شده توسط آن‌ها احساس می‌کنیم. این گیتارها بدنه عمیق‌تری دارند که مثل یک محفظه صدایی عمل می‌کند. بنابراین بلندتر به نظر می‌رسند. حتی اگر از آمپلی فایر استفاده نکنید صدا در سالن کوچک و فضای متوسط به خوبی شنیده می‌شود.

استفاده از این نوع گیتارها به سبب محدودیت‌های خاصی که در نوازندگی دارند در هر سبکی رایج نیست. مثلا در موزیک راک از این ساز به ندرت استفاده می‌شود؛ چون بدنه و طراحی خاص آن زمینه ساز ایجاد آلودگی صوتی هنگام زخمه زدن به سیم‌ها می‌شود. در عوض در سبک جاز به وفور از گیتارهای الکترونیک با بدنه خالی استفاده می‌شود.

گیتار الکترونیک با بدنه نیمه خالی

بعد از این که مشکل آلودگی صوتی بعد از نوازندگی با گیتارهای خالی احساس شد، سازندگان به فکر پر کردن بخشی از این محفظه خالی آکوستیک در گیتار برقی افتادند. نتیجه این تفکر خلاقانه گیتارهای نیمه خالی بود که از انعکاس و تداخل صداهای ایجاد شد در کاسه صدا جلوگیری می‌کند.

گیتار الکترونیک بدنه جامد

به سبب این که بدنه این گیتارها از چوب جامد سخت تولید شده است به گیتارهای جامد معروف هستند. با این گیتارها باید تمرین پیکاپ زنی را جدی‌تر بگیرید. خوشبختانه با این مدل نواقص نمونه‌های قبلی به کلی برطرف شده است و انواع سبک‌های موسیقی را با استفاده از گیتار برقی جامد می‌توان پیاده کرد.

فاکتورهایی که در خرید گیتار برقی باید بدانید

گیتارها با مشخصات گسترده‌ای تولید می‌شوند که قطعا جز به جز آن‌ها در کیفیت صدای خروجی اثرگذار هستند:

بدنه گیتار الکترونیک و نوع آن

همانطور که گفتیم گیتارهای برقی در سه مدل بدنه جامد، نیمه خالی و توخالی طراحی می‌شوند. از آن جایی که کیفیت صدا در هر سه مدل متفاوت است برای سبک‌های خاصی استفاده می‌شوند. پس قبل از انتخاب بدنه ابتدا سبک مورد نظرتان را انتخاب کنید.

نوع چوب استفاده شده در تولید دسته

ممکن است دو گیتار از یک جنس چوب تولید شده باشند و صدای متفاوتی داشته باشند. از طرف دیگر لرزش سیم و پیکاپ زنی هم در صدای خروجی از گیتار موثر است.

چوب بدنه گیتار روی صدای خروجی و کیفیت آن بسیار اثرگذار است. مثلا چوب افرا صدای شارپی دارد یا صدایی که از دل چوب اش (Ash) خارج می‌شود متعادل‌تر از چوب‌های دیگر است.

نوع و حالت‌های پیکاپ همراه گیتار

گیتارهای برقی با پیکاپ عرضه می‌شوند و قدرت و وضوح صدای تولیدی از هر پیکاپ متفاوت است. در اکثر سازها ترکیبی از پیکاپ‌های سینگل کویل و هامباکر را شاهد هستیم.

سخن آخر

تولید گیتار الکترونیک رویکردی خلاقانه برای تقویت صدا با تکیه بر تکنولوژی برق بود. در گیتار برقی ارتعاشات وارده از طریق پیکاپ به صدا مبدل و بعد از تقویت شنیده می‌شود. انواع گیتارهای برقی بر اساس پر بودن یا خالی بدنه و تعداد سیم یا عمق صدا طبقه بندی می‌شوند.

توصیه می‌کنیم قبل از انتخاب نوع گیتار الکترونیک سبک مورد علاقه خود را انتخاب کنید.