نقد و بررسی 5 رمان جدید 2020 که نباید از دست دهید

رمان خیال­ باز سومین اثر احمد حسن­‌زاده، نویسنده شناخته شده در حوزه داستان نویسی است. داستان این رمان جدید درباره­‌ی یک گروه از مردم است که در حاشیه‌­ شهر گچساران زندگی می­‌کنند و توسط اول شخص روایت می‌شود.

اول شخص داستان فردی قد کوتاه است که به سبب تفاوت ظاهری در جامعه درونگرا و خیال پرداز شده است. بنابراین در رمان جدید خیال باز با تصورات، خیال پردازی‌ها و البته زندگی سیاسی اجتماعی مردم آن منطقه روبرو هستیم که توسط اول شخص روایت می‌شود.

شخصیت‌های اصلی داستان را الیاس ( فرد قد کوتاه) و آداود تشکیل می‌دهند. آداود سال‌ها قبل پاهایش را در حادثه‌­ا‌‌ی از دست داده است و الیاس را در سیر و سلوکش به سمت مبارزه برای زندگی بهتر راهنمایی می‌کند.

درون مایه داستان

این کتاب سراسر شبیه سازی و تشبیه است. تشبیه شخصیت اصلی به نواقص جامعه که سرشار از ایراد است. در واقع حسن زاده در این اثر سعی دارد از دریچه الیاس به لایه‌های پنهانی برسد و خواننده را با ماجراهای عمقی‌تری که در بطن داستان در جریان هستند آشنا کند.

آن چه خیال باز را متمایز کرده است:

در مرور انواع رمان جدید، خیال باز ریتم متفاوتی دارد که توانسته با پوشش حقایق وقایع را به شکل متفاوتی به خوانندگان خود عرضه کند. مفاهیم پیچیده و دلهره‌آور جامعه ما با قالب داستان خیال باز به خوبی تطابق پیدا کرده و به نظر می‌رسد نویسنده سعی داشته مفاهیم گوناگونی را به بهانه نگارش این اثر به ما ارائه دهد.

در پشت جلد این کتاب چنین آمده است:

این داستانی زیستن و داستانی مردن" از مشخصه‌های سلوک غزاله نیز بود. این در حقیقت سلوک رویابینان تنهاست که مرگشان نیز یادآور دل مشغولی‌های همیشگی زندگی آن‌ها است. این زندگی و مرگ داستانی مبنای جهان بینی تراژیکی است که تنها در خانه شعر و داستان و هنر روشنای آرام بخشی می‌یابد.

و هنگامی که این خانه و پناهگاه هم ناامن می شود و دستخوش اضطراب و آسیب می‌ماند، آرامش به کلی برهم می‌خورد.

نویسنده ماهیت شخصیت اصلی، غزاله، و دو بعد زندگی او را در قالب رمان جدید به جستجوی غزاله با دیدی چالشی مرور می‌کند.

عشق نقطه مشترک اکثر رمان‌هایی است که در حال و هوای نوجوانی نوشته می‌شوند. رمان جدید "فردای پیش از تنهایی" داستان نوجوانی است که درک درستی از عشق ندارد و عشق را تنها با رمان‌های عاشقانه و فانتزی که تا کنون خوانده درک کرده است.

این رمان یک داستان درام عاشقانه را در طول گذر شخصیت اصلی داستان از دوره نوجوانی به بزرگسالی روایت می‌کند.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

– یه جوری… انگار… این پایینش شاده ولی… بالاش نه! دو نفر بافتنش؟!

وقتی مرد ناگهان سرخوشانه خندید به نظر متین آمد صورتش با خنده جوان تر می‌شود. مرد چشم‌هایی نافذ داشت؛ با همان جاذبه ی خاصی که همه مدیران و مردهای قدرتمند دارند. خنده‌اش هیچ از ترس متین کم نکرد.

– آفرین… اما نه! بافنده‌اش دو نفر نبودن. می‌دونی قیمت این گبه چقدره؟

متین هیچ تصوری از قیمت آن گبه کهنه نداشت و فقط نامحسوس سری بالا انداخت که یعنی نمی‌داند.

– بیش‌تر از اونی که فکرش رو بتونی بکنی! این گبه رو یه دختر جوون ایلیاتی بافته. نصفش رو قبل از ازدواجش بافته و نصفه دیگه اش بعد از ازدواج…

درون مایه داستان

این کتاب روند تحولات درونی شخصیت اصلی و درک او را از مفهوم عشق در گذر زمان به ما نشان می‌دهد. شخصیت اول داستان با تصویر اولیه و ابتدایی خود از عشق وارد زندگی می‌شود و در طول زندگی مشترک دوران سخت و تلخی را سپری می‌کند.

نقطه عطف داستان سن میانسالی این فرد است که بعد از درک مفهوم واقعی عشق، در کشاکش عشق از سمت دو نفر قرار می‌گیرد. مرد میانسالی که در موقعیت‌های سخت همراهش بوده یا مرد جوانی که می‌خواهد زندگی تازه‌ای در کنار یکدیگر بسازند.

به طور کلی خط روایت داستان روند تازه‌ای نیست. روایت عشق و تجربه متفاوت عشق برای هر فرد در سنین مختلف به اشکال مختلفی رقم می‌خورد. به هر حال انتخاب بین عقل و عشق و دوراهی‌هایی که شخص اول داستان با آن روبرو می‌شود این داستان را جذاب می‌کند.

"روز دیگر شورا" آخرین رمان منتشر شده فریبا وفی است که به مسائل زندگی زنی به نام شورا در ارتباط با خانواده خود می­‌پردازد.

محوریت کل این داستان استفاده از شخصیت­‌ها و عناصر زنانه با اتکا بر موضوع حمایت از حقوق زنان است. هرچند نمی­‌توان نقش مردان را در این داستان کم­رنگ دانست اما همگی مردان این داستان ظرف­‌هایی هستند که نویسنده با استفاده از آن‌ها شخصیت اصلی داستان را پررنگ کرده است.

در بخشی از این رمان می‌خوانیم:

شورا و ملوک مشغول آماده‌کردن شام هستند. رخشان با واکرش برای سرکشی به آشپزخانه می‌آید و انگار نه خطاب به شخص خاص، که به دسته‌ای کارگر دستور می‌دهد: نذارین چای زیاد دم بکشه.

دختر مختار در صفحه لپ‌تاپ ظاهر می‌شود. اصرار دارد دعوت‌نامه بفرستد برای پدرش. مختار وسط سالن ایستاده. موهایش را با کشی از پشت بسته. نشاط و سرزندگی کسی را دارد که عن‌قریب می‌خواهد بزند زیر آواز.

-تو شوهر و بچه‌ت رو وردار بیا دختر. من نمی‌تونم بیام.

-بیای اینجا خوب می‌شی بابا

-کی گفته من خوب نیستم. من از تو و از همه این‌جماعتی که این‌جا نشستن سرحال‌ترم.

میترا با هیکل ریزه‌اش می‌پرد جلو و رو به لپ‌تاپ می‌ایستد.

-تازه می‌خوایم زن بگیریم براش. من یه مورد مناسب براش دارم.

رمان جدید روز دیگر شورا توسط راوی روایت می‌شود و نویسنده سعی دارد با استفاده از مسائل جامعه معاصر را مطرح کند.

درون مایه داستان

این کتاب نقدی بر فضای مردسالاری جامعه است و شورا نمونه زنانی است که به اجبار مطیع این سلطه مردسالاری هستند و همواره با ترس و لرز زندگی می‌کنند.

نویسنده در کتاب روز دیگر شورا ترس درونی شورا را به خوبی در ابعاد مختلف زندگی‌اش به تصویر می‌کشد. مثلا شورا برای ارتباط با سایر بانوان و دوستانش که به او زنگ می‌زنند باید محافظه کار باشد؛ چون می‌داند که باید برای تک تک آن‌ها جواب پس دهد.

نویسنده این داستان را متاثر از جلوه‌های مختلفی از دنیای بی مرز فمینیسم نگارش کرده است.

در بخش‌های مختلفی از داستان شیوه برخورد سایر افراد خانواده با شورا را به عنوان زن این خانواده به وضوح می‌بینیم:

"-همه چیزت قاطی پاتی شده. اخلاقت هم گند شده. از تربیت بچه هم غافلی. به غذا و خورد و خوراکمون هم نمی‌­رسی. یه شفته درست می­‌کنی می­‌اندازی جلومون و فکر می­‌کنی حالی­مون نیست. هیچ کاری نمی­‌کنی. فقط بلدی تهمت بزنی به مادر من."

-تهمت نزدم.

-نمی فهمم مادر من با وسایل تو چه کار داره؟

-یعنی میگی از خودم درآوردم دیگه؟"

رمان جدید "همسر دوست داشتنی من" در سال 2020 منتشر شد و در کمال تعجب توانست در لیست پرفروش‎های نیویورک تایمز قرار گیرد.

داستان این کتاب راز و رمزهای بین زن و شوهر بوده که هرکسی در رابطه خود دارد و در هر شرایطی در زندگی مشترک احتمالا یک بار تجربه کرده است. داستان این رمان داستان اعتماد است و ظاهر آدم‌ها که چقدر می‌تواند برایمان گول زننده باشد. این که یک فرد در ظاهر چقدر می‌تواند معتمد باشد اما این تنها ظاهر او است و باطنش زمین تا آسمان تفاوت دارد!

ژانر کتاب همسر دوست داشتنی من معماگونه و روانشناختی است و سیر داستانی کتاب به سرعت مخاطب را جذب می‌کند. شاید به نظر نرسد اما درون مایه این کتاب فضایی جنایی دارد که باعث می‌شود در هر لحظه مخاطب به هر عنصری در داستان شک کند.